Hikmet Ibrahimoqlu Allahverdiyev (Kengerli), Diktator Ehmedi Necatdan Kim Qorxur?

Bilindiyi kimi 12-iyunda Iranda gözlenilen Prezident seckileri kecrildi. Ertesi günü seckilerin neticesi Ehmedi Necatin qelebesi ile ictimaiete shadyanaliqla elan edildi. Seckilerin bele sonluqla bitmesinden teecüblenen müxalifet, seckileri boykot etmek ücün kücelere axishdi. Iranda kecrilen prezident seckilerinin neticelerini uzaqi göre bilmeyen idealistler evvelceden özlerine mexsus sherhler vere bilerdiler. Rejim seckilerin evvelinde demokratik mühit ve abhavani süni olaraq sergilemeye bashladai; Evvelce namizedler qeydiyyata alindi. Cusha gelen namizedlerin sayi hetta 475-nefere catti. Sonra Konstitusiyanin Qoruyuculari Meclisi seckilerde ishtirak etmek ücün esasen dörd neferin namizedliyi üzerinde dayandi. Seckilerin maraqli ve heyecanli görüntüsünü yaratmaq ücün yeterince siyasi reqabetin improvizasiyasini sehneleshdirdiler. Belelikle gelecek namizedlerin ücü Iranin eks siyasi xadimleri, biri ise hazirki prezident idi.
Namizedlerden birincisi Ehmedinecadla ciddi reqabet apara bilecek Musevidir. Ücüncü namized Islam Inqilabinin Keshikcileri korpusunun kecmish komandiri Möhsün Rezai, nehayet dördüncü namized Parlamentin kecmish spikeri, islahatperest, Milli Etimad Partiyasinin sedri Mehdi Kerrubidir.
Seckilerde süni olaraq Avropa sayaqi atmosver yaradilsa da, Sherq sayaqi koloritlerden de mehrum edilmedi. Bele demek olar ki, tebliqat kompaniyasi zamani elektron shebeke sistemlerine maneeler qoyulurdu. Buna sebeb ise ehalinin yerli metbuat ve televiziyalara etibar etmemesi idi. Namizedlerin secki qerargahlarindan esasen internet vasitesile secicilerle temas saxlanilirdi.
Irandaki rejim bashcilari 2008-ci ilden toplanilaraq saxlanilmish 400.min kortofu (yer almasi) kend yerlerinde yashayan ehaliye paylamaqa bashladi. Bu sebebden Ehmedinecatin siyasi reqibleri onu ölkenin mezlum insanlarini satin almaqda günahlandiraraq “Kortofa Ölüm!” shuarlari altinda bir-nece aksiya kecirdiler.
Seckiler zamani canlanma kifayet qeder hiss olunurdu. Mehz buna gore seckilerin kecrilme vaxtini uzatmaqa mecbur oldular. Secicilerin 85% menteqelerde ses verdiler. Analitikler hesab edirdiler ki, secicilerin aktivliyi ve vaxtin uzadilmasi Musavinin qelebesile yekunlasha biler.
Secki menteqelerinin baqlanmasindan sonra Mir Hüseyin Musevi qalib olmasi haqda cixish etdi. O, iddia ederek bildirdi ki, secicilerin 65% sesini toplamishdir. Bunun hemen ardindan ise rejimin informasiya agentlikleri Musevini tekzib ederek bildirdiler ki, seciciler seslerinin 62,6% Ehmedinecata, 33,8% Museviye, 1,7% Rezaiye ve 0,9% Kerrubiye vermishdirler.
Neticelerin elanindan sonra qalib ve meqlub olan terefler Tehranin kücelerine axishdilar. Qelebeye hesr olunan mitinqde on minlerle Ehmedi Necat terefdarlari ishtirak edirdi. Bununla yanashi Musevi terefdarlari da “Redd Olsun Diktator!” ve “Ehmedinecat ölkeni rahat burax!” shuarlari altinda yürüsh mitinqlere bashladilar. Onlar Islam rejiminin seckileri saxtalashdirmasina emin idiler.
Saxta seckileri boykot eden ehalini polis ve mülki geyimli xüsusi xidmet orqanlarinin qoculari daqitmaqa bashladilar. Deyenekler ve gözyashardici qazlar ishe düshür. Müxalifet zora zorla cavab vermek mecburiyyetinde qalir. Etiraz aksiyasi kütlevi qarshidurmaya sebeb oldu. Islam rejimi tarixinde buna benzer etiraz aksiyasi 10-il bundan qabaq bash vermishdir. 1999-cu ilin iyulunda Tehran Universitetinin telebeleri islahatci qazetlerden birinin baqlanmasina etiraz elameti olaraq dinc aksiyalara bashlamishdilar. Axsham aksiyacilara hücum eden rejim yanlilari onlardan bir neferi öldürürler. Bu sebebden de Tehrani kütlevi qarishiqliq ve qarshidurmalar bürüyür.
Bu gün yene de dünen olduqu kimi telebe gencler Musevi eloktoratinin nüvesini teshkil ederek hadiselerin merkezinde dayanirlar. Tehran universitetinin erazisinde Ehmedinecat terefdarlari ile ciddi toqqushmalar bash verdi. Telebe yataqxanalarinda axtarishlar aparildi. 170-den artiq aksiya ishtirakcisi hebs edildi. “Bi-Bi-Si” müxbirlerinin Tehrandan verdikleri melumatlara gore üsyan eden gencler olduqca radikal ehval ruhiyededirler. Onlarin etirazlari neinki Ehmedinecadadir, elece de Iranin ali ruhani lideri Xamneiye qarshidir. Demeli, esas etirazlar Islam rejimine qarshi yonelmishdir.
Islam rejimi prosesleri yaxindan izleyen kütlevi informasiya vasitelerini de ciddi tezyiqlere meruz qoydu. “El-Erebiye” teleshirketinin Tehran bürosunu baqladi.BBC Persian telekanalinin yayimini dayandirdi. Bir nece xarici reportyorlarin hazirladiqi cekilish ve reportajlarini müsadire ederek onlarin fealiyyetine qadaqa qoyuldu. Almaniyanin “ZDF” ve “ARD” kanallarinin reportyorlari olaylara ciddi shekilde etirazlarini bildirdiler. Bu kanallarin nümayendelerinden biri Tehranda itkin düshür. Nehayet rejimin sanksiyalarindan sonra Musevinin qazeti baqlanilir. Bütün bunlara baxmayaraq müxalifet rehberi rejime teslim olmaq istemir. Hetta Musevi ümid edir ki, ölkenin dini rehberi ses vermenin neticelerini deyishdirmek ücün münasibetleri yumshalda biler. Mehz bunun ücün o, ölkenin taninmish din xadimlerine müraciet etmishdir.
Bes esl heqiqetde Iran adlanan ölkede ne bash verir?..
2005-ci ilde kecrilen prezident seckilerinde reqiblerini cox asan meqlub eden ve o zamanki analitiklerin islahatci kimi reqbetini qazanan, sonra yüksek kürsülerden konservator ve populist cixishlar ederek Israili yer üzünden silmeye söz veren, Atom bombasinin eshqinden Mecnuna dönen Mahmud Ehmedinecad Ölke ehalisinin ve esasen de 20 yashli genc oqlan ve qizlarin „Diktatora Ölüm!“ „Redd ol Cehenneme!“ ve s. shuar ve protestleri ile üz-üze qalmishdir.
Islam rejiminin nüve proqrami dünyanin aparici ölkelerini narahat etmekde davam edir. Ve onlarin irana qarshi güc tetbiq etmek mecburiyyetine vadar edir. Bu gün Iran adlanan ölkede geden prosesler yuxaridakilarin eksini deyir. Qeddar rejim xalq üsyaniyla eks mövqede üz-üze dayanmishdir ve xalq herekati diktator rejimini tarixin arxivine atmaqa her deqiqe hazirdir.
Gelecek secim azad, demokratik-hüquqi ve tolerant (xoshgörü) prinsipleri esasinda qurulmalidir.
Dünyanin inkishaf etmish ölkeleri ve tereqqiperver milletleri Iran adlanan yerde beraberlik, azadliq ve demokratiya uqrunda mübarize aparan her kesle bir yerdedir ve hemreydir.
Hikmet Ibrahimoqlu Allahverdiyev (Kengerli)